عملگرهای تخصیص در پایتون


در بخش های قبلی متغیر ها و عملگرهای ریاضی را یادگرفتید. در این بخش نوبت به عملگرهای تخصیص یا assigment رسیده است. از یکی از این عملگرها در درس های قبلی بارها استفاده کرده‌اید. استفاده از این عملگرها سرعت شما را افزایش و همچنین حجم کدهای برنامه را کاهش خواهد داد. پس خیلی سریع برویم سراغ ادامه درس.

عملگر تخصیص چه کاری انجام می‌دهد؟

همانطور که از نام این عملگرها مشخص است، وظیفه آنها اختصاص دادن مقداری به متغیرها و یا انواع داده های دیگر است. یعنی با استفاده از این عملگرها است که میتوانیم داده ای که داریم را در ظرفی مانند متغیرها قرار دهیم. در قسمت متغیرها با یکی از عملگرهای تخصیص آشنا شدید و بارها از آن استفاده کردید.

 

عملگر =

 قالب استفاده از این عملگر شکل زیر است. از این عملگر در درس متغیرها بارها استفاده کردیم:

a = 5

در اینجا مقدار 5 با استفاده از عملگر = داخل متغیری به نام a ریخته می‌شود. بعد از این کار مقدار متغیر a، عدد 5 خواهد بود. برای اینکه مطمئن بشوید با استفاده از دستور print که در درس قبل یادگرفتید، متغیر a را چاپ کنید.

a = 5
print(a)

بعد از چاپ مقدار متغیر، عدد 5 را در خروجی مشاهده خواهید کرد. مثال های دیگری از این عملگر را در زیر مشاهده می کنید:

name = "mohammad"
age = 22
grade = 19.5
avrage = 18
Passing_the_exam_status = True
print(name , age , grade , avrage , Passing_the_exam_status)

 

عملگر =+

از این عملگر زمانی می توانید استفاده کنید که از قبل متغیری را با استفاده از عملگر = مقداردهی کرده باشید.

age = 22
age += 5
print (age)

نحوه کار این عملگر خیلی ساده است. در خط اول عدد 22 را به متغیر age اختصاص دادیم. سپس در خط دوم عدد 5 را با مقدار قبلی متغیر age جمع کردیم! برای اینکه بهتر این موضوع را درک کنید باید این نکته را بگوییم که خط دوم معادل عبارت age = age+5 است. یعنی خود age که 22 بوده با 5 جمع می‌شود، و سپس دوباره در خود age ریخته می‌شود.

بنابراین در خط دوم مقدار متغیر age به روز‌رسانی می‌شود و به مقدار 27 تغییر می‌کند. در خط سوم هم دستور print مقدار age را که 27 است، نمایش می‌دهد. با یادگیری مفهموم این عملگر، ادامه درس براحتی قابل فهم است. نتیجه ای که در مثال های زیر در خروجی مشاهده می‌کنید، بر اساس نوع عملگر ریاضی هست که قبل از علامت = قرار می‌دهید. برای دیدن درس عملگرهای ریاضی برروی این متن کلیک کنید. مثال های دیگر این عملگر:  

age = 12

age += 2
print (age)

age -= 2
print (age)

age /= 3
print (age)

age //= 3
print (age)

age %= 3
print (age)

age *= 3
print (age)

age **= 3
print (age)

age &= 3
print (age)

age |= 3
print (age)

age ^= 3
print (age)

age >>= 3
print (age)

age <<= 3
print (age)

همانطور که مشاهده می‌کنید در خط های بعدی هم همان فرایند قسمت بالا تکرار می‌شود. یعنی در خط 5، از مقدار age، عدد 2 کم می‌شود و دوباره در همان متغیر age ریخته می‌شود (age= age – 2). به این ترتیب دوباره مقدار متغیر age تغییر می‌کند. عملکرد سایر خط‌ها هم به همین صورت است. همه عملگرهای تخصیص در جدول زیر به صورت خلاصه آورده شده است.

 

عملگر                                       مثال برابر است با
= x = 5 x = 5
=+ x += 5 x = x + 5
=- x -= 5 x = x - 5
=* x *= 5 x = x * 5
=/ x /= 5 x = x / 5
=% x %= 5 x = x % 5
=// x //= 5 x = x // 5
=** x **= 5 x = x ** 5
=& x &= 5 x = x & 5
=| x =| 5 x = x | 5
=^  x ^= 5 x = x ^ 5
=<< x >>= 5 x = x >> 5
=>> x <<= 5 x = x << 5